Dynamische energieopslag bij grootschalige zonneparken wordt realiteit
Met het verkrijgen van een vergunning van de gemeente Terneuzen, wordt het plaatsen van een grootschalig energieopslagsysteem achter de meter bij Zonnepark Bontepolder werkelijkheid. De batterij, gerealiseerd door Novar en partners, wordt slim aangestuurd om de energiemix in de gemeente te flexibiliseren. De innovatieve koppeling tussen netwerk, batterij en zonnepark is bijzonder – zo wordt real time gereageerd op de situatie op de markt, wat zorgt voor een stabieler elektriciteitsnet. Hiermee wordt een relatief kleine netaansluiting hyperefficiënt gebruikt voor de teruglevering van groene energie.
Batterijopslag is dé oplossing
Batterijopslag is dé oplossing voor de toenemende problematiek van netcongestie en onbalans van vraag en aanbod op de elektriciteitsmarkt. Er is namelijk vaak sprake van netcongestie op slechts enkele momenten van de dag of jaar; de rest van de tijd is het net voldoende stabiel voor het koppelen van vraag en aanbod. Batterijopslag kan bij congestiemomenten of onbalans van vraag en aanbod, afhankelijk van de situatie, stroom vanuit het net opslaan of invoeden.
“Novar heeft als missie om de energiemarkt te vergroenen. Hierbij gaat batterijopslag de komende jaren een grote rol spelen. Wij richten ons hierbij op batterijen op verschillende niveaus van het elektriciteitstransport. Zo gaan we batterijen plaatsen achter de meter bij onze zonneparken om op lokaal niveau efficiënter gebruik te maken van transportcapaciteit. Maar ook op landelijk transportniveau gaan we grootschalige systemen ontwikkelen die congestieproblematiek en onbalans op de elektriciteitsmarkt gaan verlichten.”
Jan Martijn Buruma – Director Storage, Hydrogen & Smart Grids bij Novar
Van vuilstort naar duurzame energiehub
Op de voormalige vuilstort Bontepolder in Terneuzen is Novar in juni gestart met de bouw van een grootschalig zonnepark. Zodra de bouwwerkzaamheden van het park op zijn einde raken medio november 2022, zal de grootschalige batterij van 5 MW/5MWh worden geplaatst. De totale oppervlakte van het park bedraagt 11.8 hectare. Zo gebruiken we de voormalige vuilstort voor een maatschappelijk relevant doel: meer duurzame energie en slimmere inzet van de opgewekte stroom door de inzet van een batterij. De 31.962 panelen leveren hernieuwbare energie aan ruim 4.600 huishoudens. Hiermee wordt een forse bijdrage geleverd aan de duurzaamheidsdoelstellingen van zowel de gemeente Terneuzen als de provincie Zeeland.
“We zien wel dat opslag van energie steeds belangrijker wordt en dat de ontwikkelingen snel gaan. In onze bestemmingsplannen wordt rekening gehouden om een opslagsysteem aan de locatie toe te voegen. Dit is voor zowel de netwerkbeheerder als initiatiefnemer en gemeente een positieve ontwikkeling. Hiermee zijn we in staat onze klimaatdoelen te bereiken. Dit project is voor ons een mooi voorbeeld voor andere duurzaamheidsinitiatieven met opslag”.
Ir. G. (Glenny) Davidse – Medewerker Duurzaamheid & Klimaatbeleid
Batterij aansturen
Er wordt in Nederland geen subsidie verstrekt voor opslagprojecten. Het borgen van een financieel gezond exploitatiemodel voor de batterij is dus van groot belang. Dankzij het koppelen en integraal slim aansturen van deze assets (zonnepark en batterij) kun je lokaal optimaliseren, het regionale elektriciteitsnet helpen balanceren, en nieuwe flexibiliteitsdiensten aanbieden aan de energiehandels- en capaciteitsmarkten. Alle deze diensten vallen onder een nieuwe marktrol, de Flex Service Provider (FSP).
Repowered is Flex Service Provider van deze batterij en exploiteert, optimaliseert en verzorgt de energiehandel. Door toepassing van geavanceerde algoritmes wordt de batterij ingezet om de ondersteunende diensten te leveren aan de netbeheerder voor netbalancering en om te handelen op de onbalansmarkt. Voor de lokale optimalisatie en daadwerkelijke aansturing van de batterij en het zonnepark, heeft Repowered een integratie met het Smart Grid Platform van Spectral. Die aansturing houdt rekening met allerlei externe factoren; hoeveel stroom kan er nu opgewekt worden met de huidige zonnesterkte, hoeveel ruimte is er op het net, wat is de real-time laadstatus van de batterijen, hoeveel vraag is er momenteel naar energie. Hierdoor wordt de bestaande netaansluiting optimaal benut en tevens een cruciale bijdrage geleverd aan het stabiliseren van het elektriciteitsnet.
“Vanuit Repowered zijn wij erg enthousiast over dit project en dankbaar voor het vertrouwen en de samenwerking met Novar. Samen met Spectral kunnen we laten zien hoe de batterij waarde toevoegt aan het zonnepark en tegelijkertijd een belangrijke maatschappelijk bijdrage levert in het stabiliseren van het elektriciteitsnet.”
Dirk Jan Masselink, oprichter Repowered
“Het Bontepolder project laat zien dat opslag in combinatie met slimme technologie en slimme trading waarde creëert op zowel de korte als de (middel)lange termijn. Dat is goed nieuws voor de exploitatie en de impact van een zonnepark. Als impactgedreven technologiebedrijf juichen wij dit soort projecten enorm toe! Wij zijn verheugd dat hiermee de samenwerking met Novar en Repowered gestart is en kijken uit naar nog veel meer mooie gezamenlijke duurzame innovatieprojecten.”
Tom Westra, oprichter, Spectral
Dubbel ruimtegebruik
Multifunctioneel ruimtegebruik is een breed begrip. Het gaat om meerdere maatschappelijke gebruiksvormen in een gebied: sociaal-culturele aspecten, ecologische aspecten, economische aspecten en fysische aspecten. De koppeling tussen opwek en opslag valt hier ook onder. Dit sluit volledig aan bij de zonnebrief van Minister Jetten uit 2022. In deze brief is het beleidsprogramma voor zon-PV toegelicht, waarin is beschreven dat multifunctioneel ruimtegebruik de standaard is voor zon op land, gezien het belang van zorgvuldig omgaan met de schaarse ruimte in Nederland.
Betrokken partijen
Alfen, ASN Bank, Gemeente Terneuzen, Repowered, Spectral, Novar